Сэтгэл хангалуун, илүү жаргалтай амьдрахад тань дусалхан нэмэр болохоор бид #AVANTLIFESTYLE цувралыг та бүхэндээ хүргэж байгаа билээ. Энэ удаад Авантын үнэнч хэрэглэгч Анагаах ухааны доктор, АШУҮИС-ийн багш, хүүхдийн их эмч М. Ундрам санаа зовоож буй агаарын бохирдлын талаар анхаарвал зохистой асуудлыг хуваалцаж байна.
2022 оны онцлох зүйлүүдээсээ хуваалцаач?
Өнгөрсөн жил бид нар Зулаа найзтайгаа хамтраад Happy Zet Clinic гэдэг нэртэй хүүхэд, өсвөр үеийнхэний цогц клиник нээсэн байгаа. Бидний хамгийн гол зорилгуудын маань нэг бол бидний хойш ирээдүй болсон хүүхдүүдийн маань эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөөд байгаа эрсдэлүүдийг бууруулах, эерэгээр нөлөөлөх хамгаалах хүчин зүйлсийг нэмэгдүүлэхэд чиглэж, илүү эрүүл насанд хүрэгч болоход нь туслах билээ.
Үүнтэй холбоотой хүүхэд, өсвөр үе болон залуусын хорт зуршлын чиглэлээр судалгааны ажил хийж эхэлсэн мөн сонирхолтой бөгөөд томоохон судалгааны ажилд нэгдэж орсон байгаа. Энэ нь хүүхдийн цусан дах хорт металлын судалгаа юм.
Хүүхдийн цусан дах хорт металлын судалгаа гэж сонсож байгаагүй юм байнаа, энэ талаар дэлгэрүүлвэл?
Дэлхийн хөгжилтэй орнуудын туршилгаар хүүхдийн цусны биомониторингийн шинжилгээ ялангуяа бага насны хүүхдэд өсөлт, хөгжил эрчимтэй явагдаж байх үед нь хийгддэг. Ингэснээр хүний эрүүл мэндэд хортой нөлөөтэй аливаа бодисын өртөлтийг эрт хугацаанд илрүүлэх, таслан зогсоох, цаашдын архаг хордолт, хүндрэлээс сэргийлэх зэрэг олон талын ач холбогдолтой байдаг юм байна.
Орчин болон хөдөлмөрийн эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулдаг Health solutions байгууллага, орчны эрүүл мэнд, хор судлалын лабораторын эрхлэгч Д.Нарансүх доктор санаачлан тэдний байгууллага дээр бага насны хүүхдийн цусан дахь хорт металлын судалгаа эхлээд явж байгаа. Цаашдаа энэ судалгаа бусад хөгжилтэй орны туршилгаар хүүхдийн цусны биомониторинг болон өргөжих алсын хараатай, судалгаа юм байна лээ.
Агаарын бохирдол зөвхөн УБ хотын асуудал биш, хөдөө орон нутгийн суурин газруудад орчны эрүүл мэндийн маш том асуудал болоод байгаа. Монгол хүүхдүүд, ялангуяа хот суурин газар амьдарч байгаа хүүхдүүдийн хувьд агаарын бохирдолд өртөлт нь эрүүл мэндийн тэгш бус байдлыг бий болгож, эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах гэсэн хүний суурь эрх ноцтойгоор зөрчигдөх болоод нилээд хугацаа өнгөрчээ.
Агаарын бохирдол нь бидэнд анзаарагдаж байгаа амьсгалын замын өвчлөлийг үүсгэхээс гадна бидний огт анзаараагүй хорт металлын хордлого үүсгэх эрсдэлтэй юм байна. Бидний хийж буй энэ судалгаа нь бага насны хүүхдийн цусан дахь хорт металлын өртөлтийг гадна болон доторх агаарын бохирдолтой уялдуулан судлах зорилготой. Би энэ судалгааны багт сургуулиа, эмнэлгээ төлөөлөөд судлаачаар оролцох завшаан тохиолдсон. Хувь хүний хувьд ч тэр, эмнэлгийн маань зорилго чиглэлтэй ч тэр нийцэж байгаа болохоор энэ багт ажиллаж байгаадаа баяртай байгаа.
Хүүхдийн цусан дах хорт металлыг хэмжихдээ ямар арга техникээр хэмждэг вэ?
Манай эцэг эхчүүд хүүхдийн цусан дахь хорт металлын хордлогын шинжилгээг хийлгэхийн тулд гадаад явдаг эсхүл хүүхдийнхээ үс эсвэл цусыг гадаадруу явуулж шинжлүүлдэг байсан. Харин орчны эрүүл мэнд, хор судлалын лаборатори цусан дахь хорт металл болон микро элементийг илрүүлж, судлах өндөр хүчин чадалтай лабораторийг Монголд оруулж ирэн ажиллуулж байгаа.
Энэ нь хар туглага, цагаан туглага, берилли хөнгөн цагаан, никель гэх мэт 14 төрлийн хортой металлыг нарийвчилсан шинжилгээгээр тодорхойлно гэсэн үг. Энэ хорт металлуудаар хүүхдүүд бага наснаас эхлэн удаан хугацаанд хордвол сэтгэн бодох чадвар, ой тогтоолт, оюуны хөгжил, IQ-д муугаар нөлөөлдөг байна.
Хорт металл хаанаас яаж үүсээд байна вэ? Урьдчилан сэргийдэх эсхүл эмчилгээ байдаг уу?
Архаг хэлбэрийн хордлогоос сэргийлэх, цусан дахь хордлогийг тайлах, эх сурвалжийг олж тогтоох, арилгах боломжтой. Энэ шинжилгээ мөн манай эмнэлгээр дамжин олон нийтэд нээлттэй хийгдэж байгаа. Зөвлөгөө, мэдээлэл авах, өртөлтийг тодорхойлуулах бүрэн боломжтой шүү.
Миний хувьд энэ судалгааны ажилд хүүхдүүд маань хорт металлын хордлогод өртөөд байгаа юм биш биздээ гэсэн томоохон асуултанд хариу өгч байгаа учир энэ судалгаанд орж ажиллаж байна.
Авантын хэрэглэгчийн хувьд таны сэтгэгдэл?
Авантад дуртай. Өвөл зунгүй өмсдөг. Одоо ч өмссөн байнаа. Концепц буюу ерөнхий агууллага нь таалагддаг. Загварын болон арт мэдрэмж маш сайтай найз маань хийдэг.